Kaasmolaren worden in de volksmond ook wel kaaskiezen genoemd. Ze kunnen zowel in het melkgebit als in het blijvende gebit voorkomen. In het blijvende gebit kunnen behalve de eerste, blijvende kiezen ook voortanden (incisieven) zijn aangedaan.

Komen kaaskiezen veel voor?

Bij 5 tot 10 procent van de Nederlandse kinderen komen kaaskiezen in het melkgebit voor, bij kaaskiezen in het blijvende gebit gaat het om 10 tot 15 procent van de kinderen.

Klachten bij kaaskiezen

Heel vaak zijn de kiezen gevoeliger als ze in contact komen met warm of koud eten en drinken. Ook hebben de kiezen de kleur van kaas, vandaar de naam. De kiezen hebben plekjes die zwakker en zachter zijn. Soms breken er stukjes kies af en komen in een kaaskies makkelijker gaatjes.

Oorzaak van kaaskiezen

Het is niet helemaal duidelijk waar kaaskiezen door ontstaan. Er is veel onderzoek naar gedaan maar de uitslagen van die onderzoeken spreken elkaar gedeeltelijk tegen. Men gaat uit van een combinatie van factoren als ziekte, koorts en medicijngebruik. Maar mogelijk dragen ook vervuiling en voeding bij aan het ontstaan van kaaskiezen.

Kaaskiezen ontstaan al op het moment waarop de kiezen worden gevormd. In het geval van het melkgebit gaat het dan om de tweede helft van de zwangerschap en het eerste levensjaar. In het geval van het blijvende gebit gaat het om de eerste vier levensjaren van het kind. De verkleuring zit er dus al als de kies doorbreekt.

Bij kaaskiezen is de glazuurvorming verstoord. De cellen die het glazuur vormen stoppen even met de glazuurvorming en gaan later weer door. Waarom dat is en wat er precies gebeurt, is op dit moment niet duidelijk. Dat moet nog worden onderzocht. Maar als je ziek bent geweest, koorts hebt gehad en medicijnen (vooral antibioticum) hebt gekregen kan dat een reden zijn waarom de glazuurvorming is verstoord.

Hoe erg is het om kaaskiezen te hebben?

Dat hangt af van de ernst van de aandoening. Er zijn kinderen die kiezen hebben met gekleurde plekjes maar verder geen last hebben. Of kinderen die alleen last hebben van gevoeligheid. Maar er zijn ook kinderen van wie de kies grotendeels kaaskleurig is. In dit laatste geval kunnen er stukjes afbreken en komen er sneller gaatjes in de kies.

Genezing of preventie van kaaskiezen niet mogelijk

Kaaskiezen kun je niet voorkomen, ook niet door heel goed te poetsen. De gevoeligheid van de kies kan wel worden verminderd door het gebruik van tandpasta voor gevoelige tanden of door de tandarts fluoride te laten aanbrengen op de kies.

Schade beperken bij kaaskiezen

Het is belangrijk om zoveel mogelijk te voorkomen dat er gaatjes in de kaaskies komen of er stukjes afbreken. Door goed te poetsen kun je ervoor zorgen dat er geen gaatjes ontstaan in de kaaskies. Verder kan de tandarts fluoride of tooth mousse (een tandpasta-achtige pasta gemaakt op basis van caseïne, een dierlijk eiwit dat in melk voorkomt) aanbrengen op de kiezen.